Szersze informacje
Kościół św. Mikołaja w Cieszynie to romańska rotunda pełniąca funkcję kaplicy zamkowej i kościoła grodowego. W latach 50. XX wieku określono datę jej powstania na pierwszą połowę XI wieku, natomiast ostatnie badania wskazują, że mogła powstać dopiero około 1180 roku. Zbudowana jest na planie koła z płaskich ciosów wapiennych. Kolista nawa jest przekryta kopułą z kamieni układanych koncentrycznie, apsyda półkopułą. W północnej części nawy znajdują się schody prowadzące na emporę, umieszczone w grubości muru. Od zewnątrz w miejscu schodów mur jest pogrubiony i tworzy rodzaj słabo występującego wykusza. Klasycystyczna przebudowa w 1839 roku według projektu Josepha Kornhäusela wiązała się z wybiciem dużych, półkolistych okien i otynkowaniem elewacji. W latach 1947-1955 przeprowadzono konserwację, w trakcie której rotundzie przywrócono pierwotny charakter, a na podstawie zachowanych fragmentów zrekonstruowano emporę w części zachodniej.
Cieszyńska Rotunda, jako jeden z najstarszych zabytków budownictwa polskiego, została uwieczniona na obecnym banknocie polskim o nominale 20 zł. Wizerunek rotundy umieszczony jest na odwrocie banknotu, po lewej i jest niejako w tle.
|
