Szersze informacje
Parki podjasnogórskie – to dwa parki w Częstochowie, w dzielnicy Podjasnogórskiej – Park im. Stanisława Staszica oraz Park 3 Maja. Położone są one pomiędzy dzielnicą Śródmieście, a klasztorem na Jasnej Górze, który otaczają od strony wschodniej.
Zaprojektowane zostały w latach 1819-1826 przy wytyczaniu Alei Najświętszej Maryi Panny, a powstały w latach 1843-1847. Wraz z Aleją Henryka Sienkiewicza zajmują one powierzchnię 11,8 ha. Bogate i przedstawiające wysoką wartość historyczną wyposażenie i budowle parków, stały się powodem uznania ich za pomnik historii Polski.
Parki położone są w rejonie twierdzy jasnogórskiej i są wraz z nią wpisane do rejestru zabytków. Park im. Stanisława Staszica zajmuje powierzchnię 5,4470 ha, a park 3 Maja – 6,3870 ha. Ich granice wyznaczają:
ul. 3 Maja – granica północna,
ul. ks. Jerzego Popiełuszki, ul. Kazimierza Pułaskiego – wschodnia,
ul. 7 Kamienic w Częstochowie – południowa,
Pasaż bpa Bareły – zachodnia.
Układ obydwu parków jest podobny, opiera się na jedynym głównym ciągu pieszym przebiegającym po przekątnej i odchodzącej sieci dróg, prowadzących głównie do obiektów i miejsc wypoczynku znajdujących się w parkach.
Niemal cała powierzchnia parków pokryta jest drzewostanem i zakrzaczeniami, niewiele klombów kwiatowych urządzono w sąsiedztwie pomników. Obecny drzewostan parków różni się od pierwotnego, z powodu kilkukrotnego przeprojektowania założenia parkowego. Dzisiejszy plan parków nawiązuje do projektu z początku XX wieku, stworzonego przez ogrodnika Franciszka Szaniora i nadany został podczas rewitalizacji w latach 2000-2008.
Na drzewostan parku im. Stanisława Staszica składa się około 1300 drzew, najczęściej w wieku 100-150 lat. Większość stanowią drzewa liściaste. Przeważają drzewa pochodzenia rodzimego np. klon zwyczajny, a wśród drzew obcego pochodzenia: jesion pensylwański, świerk srebrny, świerk syberyjski, dąb czerwony, cyprysik, jałowiec chiński. W parku rosną 32 gatunki drzew liściastych, 10 gatunków drzew iglastych, 66 gatunków krzewów.
W parku 3-go maja rośnie około 1600 drzew często w wieku powyżej 130 lat. Występują tu m.in. dęby czerwone, jesiony, lipy krymskie, modrzewie, kasztanowce, świerki kłujące. W parku uprawianych jest w sumie 36 gatunków drzew liściastych, 7 gatunków drzew iglastych, 75 gatunków krzewów.
Dziewięć z najbardziej okazałych drzew, w wieku od 80 do 160 lat, o rozmiarach przekraczających 300 cm obwodu ustanowionych zostało pomnikami przyrody. W przypadku gruszy pospolitej i tulipanowca amerykańskiego objęto ochroną drzewa o obwodzie przekraczającym 220 cm. W parku znajdują się również altana i zbiornik wodny o powierzchni 1600 m2 z fontanną.
W parku 3 maja, od strony skrzyżowania ulic 3 maja i Jerzego Popiełuszki, mieści się pięć kortów tenisowych oraz budynek klubu tenisowego Victoria. Na początku lat 20. XX wieku wydzielono z parku obszar przeznaczony dla klubu tenisowego. Korty wybudowano w latach 1922–1926. W 1926 roku uruchomiono sekcję klubową. Przerwała ona działanie podczas II wojny światowej, po niej została reaktywowana. Poddano regeneracji korty uszkodzone w okresie okupacji niemieckiej, wzniesione zostały niewielkie trybuny.
|
